هر آنچه درباره ی بازیافت زباله باید بدانید - وبلاگ دیدنی ها

به گزارش وبلاگ دیدنی ها، زندگی مدرن امروزی منجر به تولید زباله های زیادی از طریق انسان ها شده است. حجم زباله ها به مقدار ای است که اگر به درستی مدیریت نشوند، منجر به مسائل زیادی برای انسان ها و محیط زیست می شوند. بنابراین مدیریت پسماند از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از فرآیندهای مهم در مدیریت پسماند، بازیافت زباله است.

بازیافت زباله یکی از فعالیت های تاثیرگذار در حفظ محیط زیست محسوب می شود، که می تواند به بهبود اقتصاد کشور هم کمک زیادی کند. ما همیشه درباره فواید و مزایای بازیافت شنیده ایم. اما جالب است بدانید که بازیافت، معایبی هم دارد که امروز به آن ها می پردازیم .

در این مقاله به این سوالات پاسخ می دهیم: زباله چیست و چه انواعی دارد؟ بازیافت چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟ و مواد قابل بازیافت و غیر قابل بازیافت کدامند؟ برای رسیدن به جواب این سوال ها، با وبلاگ دیدنی ها مگ همراه باشید.

زباله چیست و چه انواعی دارد؟

زباله به مجموعه موادی گفته می شود که پس از مصرف یا استفاده، دیگر کارایی ندارند و دور ریخته می شوند. زباله می تواند جامد، مایع یا گاز باشد.

زباله های شهری به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند: زباله های خشک و زباله های تر. هرکدام از این ها به چند بخش تقسیم می شوند، که در ادامه به طور خلاصه به آن ها اشاره می کنیم.

1.زباله ها شهری

زباله های شهری درصد زیادی از زباله ها را تشکیل می دهند. زباله های شهری به دو دسته زباله های خشک و زباله های تر تقسیم می شوند. مواد فاسد شدنی، بیشترین درصد زباله های شهری را در بر می گیرند.

2.زباله تر

زباله تر، فاسد شدنی و تجزیه پذیر است. این پسماندها خیلی زود از طریق باکتری ها به چرخه طبیعت برمی گردند و به نام کود مورد استفاده قرار می گیرند. بخش زیادی از زباله های شهری را زباله های تر تشکیل می دهند.

3.زباله خشک

زباله یا پسماند خشک به موادی گفته می شود که پوسیده نمی شوند و تجزیه ناپذیر هستند . پسماند تر به سه گروه تقسیم می شود:

• نخاله های ساختمانی: شامل نخاله و زایدات ساختمانی می شود که از ساخت و ساز یا تخریب ساختمان ها باقی می مانند.
• زباله های صنعتی: تمام زایدات ناشی از فعالیت های صنعتی و معدنی، تصفیه خانه ها و…
• زباله های خطرناک: زباله هایی که باعث مرگ و میر موجودات زنده یا آسیب رساندن به سلامت انسان و محیط زیست و شیوع انواع بیماری ها و عفونت ها می شوند. از جمله زباله های خطرناک می توان به پسماندهای بیمارستانی اشاره کرد.

بازیافت چیست؟

بازیافت فرآیندی است که در آن برخی از مواد دور ریز و استفاده شده به همان ماده یا مواد دیگر تبدیل می شوند؛ به طوری که قابلیت استفاده مجدد داشته باشند. بازیافت زباله ها با روش صحیح، اهمیت زیادی در حفظ محیط زیست و موجودات زنده دارد.

پسماندهایی مانند بطری پلاستیکی، کاغذ، پلاستیک و موادی مانند فولاد و زباله های الکتریکی قابلیت بازیافت شدن دارند.

علت اهمیت بازیافت زباله چیست؟

بازیافت به علت کمک به کاهش آلودگی آب، خاک و هوا، جلوگیری از تخریب تنوع زیستی، حفظ منابع طبیعی، کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و سایر گازهای مضر برای سلامت انسان، کاهش میزان زباله ها، ایجاد فضای بیشتر در زباله دان ها برای دفع زباله های غیر قابل بازیافت و… اهمیت زیادی دارد. بنابراین نباید از انجام آن غافل شد.

مزایای بازیافت زباله چیست؟

برای اینکه بیشتر به اهمیت و ضرورت بازیافت زباله پی ببرید، باید با مزایای آن آشنا شوید. از جمله مزایای بازیافت زباله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

کاهش آلودگی محیط زیست

بازیافت زباله منجر به کاهش آلودگی محیط زیست می شود. بازیافت پسماندهای صنعتی مانند پلاستیک، قوطی های فلزی و مواد شیمیایی، که محیط زیست را آلوده می کنند، راهکار خوبی برای کاهش قابل توجه آلودگی است؛ چون این مواد به جای دور ریز شدن، مورد استفاده دوباره قرار می گیرند.

صرفه جویی در منابع

بازیافت اتومبیل های فرسوده، بطری های قدیمی، لاستیک های استفاده شده و… به ما این امکان را می دهند تا بتوانیم این زباله های به ظاهر به درد نخور را بارها و بارها مورد استفاده قرار دهیم. از این طریق نیازی به استفاده از منابع نو نخواهد بود، که این موضوع منجر به صرفه جویی در منابع می شود.

حفاظت از محیط زیست

یکی دیگر از فواید بازیافت، حفاظت از محیط زیست است. روزانه درختان زیادی در جنگل ها قطع می شوند. در چنین شرایطی می توانیم با استفاده از کاغذهای قابل بازیافت، به کاهش جنگل زدایی کمک کنیم.

کاهش گرمایش جهانی

فرآیند احتراق در سوزاندن زباله ها، که یک نوع روش دفع زباله است، منجر به انتشار گاز های گلخانه ای همانند کربن دی اکسید، گوگرد و نیتروژن شده و سبب تغییرات آب و هوایی و گرم شدن زمین می شود. در فرآیند بازیافت، زباله ها به موادی تبدیل می شوند که قابلیت استفاده مجدد دارند، که این مسئله اثرات مضر زیست محیطی را به صفر یا حداقل می رساند.

کاهش میزان زباله در محل های دفن

بازیافت مواد قدیمی و استفاده شده و تبدیل آن ها به محصولات قابل استفاده مجدد، درصد پر شدن محل های دفن زباله را به شدت کاهش می دهد؛ که این موضوع به کاهش آلودگی زمین و آب کمک می کند.

اشتغال زایی

بازیافت به ایجاد شغل کمک می کند و موجب راه اندازی کارخانجات بازیافت می شود. برای انجام فعالیت های مربوط به بازیافت به نیروی کار نیاز است. بنابراین فرصت های شغلی زیادی بوجود می آید.

به ازای بازیافت هر تن کاغذ، زمینه اشتغال برای پنج نفر ایجاد می شود. بازیافت همچنین فرآیندهای تولید را ارزان تر می کند، که این یک پیروزی بزرگ برای تولیدکنندگان است.

سایر مزایای بازیافت زباله عبارتند از:

• جلوگیری از اتلاف سرمایه های ملی
• تبدیل مساحت کمتری از بیابان ها و مراتع کشور به زباله دانی
• کاهش ماهانه تخریب 90 هزار هکتار جنگل، 12 میلیون لیتر آب و 120 هزار کیلو وات برق
• مدیریت بهتر زباله ها و جمع آوری بهتر و سریع تر آن ها
• کاهش هزینه جمع آوری زباله ها
• قیمت پایین تر کاغذهای بازیافتی نسبت به کاغذهای معمولی، که این موضوع سبب افزایش قدرت خرید مردم و تشویق آن ها به خرید این نوع کاغذها می شود.
• درآمدزایی؛ به طوری که میزان درآمد جهانی حاصل از بازیافت کاغذ در سال 2017، 42 میلیون و 900 هزار دلار بوده است.

معایب بازیافت زباله چیست؟

همانطور که قبلا اشاره کردیم، بازیافت زباله علاوه بر مزایا، معایبی هم در پی دارد. هرچند که مزایای بازیافت خیلی بیشتر از معایب آن است. با این حال، باید به معایب آن هم توجه شود. معایب بازیافت زباله عبارتند از:

برای بازیافت زباله باز هم انرژی مصرف می شود

برخلاف باور عموم، بازیافت زباله به انرژی نیاز دارد. به همین دلیل است که بسکمک از افراد باور دارند بهتر است تلاش کنیم زباله کمتری تولید کنیم، تا اینکه زباله زیادی تولید کنیم و بعد سعی کنیم آن ها را بازیافت کنیم. کاهش زباله تولیدی، نسبت به فرآیند بازیافت زباله، فواید بیشتری برای محیط زیست دارد.

بازیافت زباله می تواند منجر به آلودگی شود

منتقدان بازیافت زباله ادعا می کنند که درباره فواید بازیافت زباله اغراق شده است. آن ها باور دارند که جدای از اینکه بازیافت زباله انررژی مصرف می کند، منجر به آلودگی هم می شود. بازیافت زباله می تواند منجر به آلودگی آب و خاک شود. به همین دلیل است که باید با احتیاط تمام انجام شود .

بازیافت زباله هزینه بردار است

بسکمک از افراد معتقدند بازیافت زباله منجر به هزینه های زیادی می شود . بسکمک از کشورها، به ویژه کشورهای جهان سوم، با کمبود ظرفیت برای انجام فعالیت های مربوط به بازیافت زباله روبرو هستند.

کارکنان کارخانجات بازیافتی در معرض مواد سمی و شیمیایی قرار دارند

اگرچه بیشتر فرآیند بازیافت به صورت اتوماتیک انجام می شود، اما همچنان کارکنان در معرض مواد سمی و مضر قرار دارند. علت این موضوع این است که کارکنان، برخی زباله ها را خودشان (نه به طور اتوماتیک) تفکیک می کنند و در نتیجه، در معرض سمومی قرار می گیرند که ممکن است برای بدن شان مضر باشد.

از جمله سایر معایب بازیافت زباله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرمایه گذاری کم جهت انجام عملیات بازیافت، احداث کارخانجات بازیافت و مواردی از این دست در برخی کشورها، به ویژه کشورهای جهان سوم
• بهداشتی نبودن برخی از کاغذها و محصولات بازیافتی
• در دسترس نبودن فناوری های لازم برای جداسازی مواد قابل بازیافت از سایر موادی که با آن ها ترکیب شده اند .
• سخت بودن متقاعد کردن افراد برای خرید محصولات بازیافتی
• مضر بودن مواد سفید کننده موجود در کاغذهای بازیافتی برای سلامتی انسان و محیط زیست (البته چند سالی است که عده ای از پژوهشگران پیروز شده اند جوهر کاغذها را تنها با لیزر و بدون استفاده از مواد شیمیایی و بدون آسیب دیدن بافت کاغذ بازیافت کنند.)
• در دسترس نبودن فناوری های لازم برای انجام فرآیندهای بازیافت و همچنین نبود نیروی متخصص برای مدیریت و اداره کارخانجات بازیافت در برخی از کشور های در حال توسعه و جهان سوم
• لزوم صرف وقت و هزینه زیاد برای جداسازی مواد قابل بازیافت از مواد ترکیب شده با آن ها؛ به همین دلیل انواع مختلف مواد بازیافتی باید به صورت جداگانه ذخیره شوند و با مواد دیگر ترکیب نشوند. ترکیب شدن مواد مختلف با یکدیگر، فرایند بازیافت را با مشکل جدی روبرو می کند.
• تحمیل هزینه بالا، در صورت عدم وجود متقاضی
• سختی جذب مخاطب و متقاعد کردن افراد برای خرید کاغذهای بازیافتی

مواد قابل بازیافت و غیر قابل بازیافت کدامند؟

همه زباله ها قابل بازیافت نیستند. برای بازیافت زباله ها باید در قدم اول، با زباله های قابل بازیافت و غیر قابل بازیافت آشنا شوید.

از جمله زباله های خشک می توان به انواع پلاستیک و ظروف یک بارمصرف، شیشه، آهن و فلزات، چوب، خاک اره، پارچه، مقوا و انواع کاغذ، دستمال کاغذی و مبلمان اشاره کرد.

زباله های تر هم شامل تمام مواد غذایی طبیعی از جمله پوست و میوه سبزیجات، به جای مانده غذاهای پخته شده، روغن های پخت و پز، پوست تخم مرغ، استخوان مرغ یا ماهی و… می شود. در ادامه به انواع مواد قابل بازیافت و مواد غیر قابل بازیافت اشاره می کنیم.

انواع مواد قابل بازیافت

1.آلومینیوم

قوطی های آلومینیومی 100 درصد قابل بازیافت هستند. علاوه بر این، می توان آن ها را چندین بار بازیافت کرد. بازیافت قوطی های بازیافتی نسبت به ساخت قوطی های نو، 95 درصد انرژی کمتری مصرف می کند.

2. بطری های پلاستیکی

بر اساس پژوهش های انجام شده در موسسه بازیافت ظروف در آمریکا، هر ساله تقریبا 25 میلیارد بطری یک بارمصرف خریداری می شود. ساخت پلاستیک از مواد بازیافتی، نسبت به تولید پلاستیک های نو، تقریبا دو سوم انرژی کمتری مصرف می کند.

3. روزنامه

سازمان محافظت از محیط زیست آمریکا ادعا می کند که یک سوم زایدات شهری آمریکا شامل کاغذ می شود. بازیافت کاغذ به حفظ منابع و ذخیره انرژی کمک کرده و از پر شدن محل دفن زباله جلوگیری می کند.

4. مقوای موج دار

مقوا های موج دار، درصد زیادی از زایدات تجاری را تشکیل می دهد. همه ما می دانیم که کاغذ و مقوا، رایج ترین زباله های تولید شده در ادارات و سازمان ها هستند. بنابراین قرار دادن سطل های مخصوص بازیافت در چنین مکان هایی به بهبود فرایند بازیافت کمک می کند.

5. قوطی های فولادی

قوطی های فولادی، همانند محصولات آلومینیومی، قابلیت بازیافت مجدد دارند و در فرآیند بازیافت همچنان کیفیت خود را حفظ می کنند. علاوه بر قوطی های فولادی، قطعات فولادی خودرو و ابزارآلات فولادی هم قابل بازیافت هستند.

6. ظروف شیشه ای

ظروف شیشه ای بازیافتی نسبت به شیشه های دست نخورده، 50 درصد انرژی را ذخیره می کنند. یک ظرف شیشه ای به قدری انرژی ذخیره می کند که می توان با آن، یک لامپ حبابی 100 وات را به مدت 4 ساعت روشن نگه داشت. شیشه های بازیافتی، 20 درصد آلودگی هوا و 50 درصد آلودگی آب کمتری به همراه دارند.

7. مجله و روزنامه

بازیافت این مواد از اهمیت زیادی برخوردار است. چون کاغذهای بازیافتی نسبت به کاغذهای دست نخورده، 60 درصد انرژی را ذخیره می کنند. علاوه بر این 95 درصد آلودگی هوای کمتری ایجاد می کنند. بازیافت یک تُن کاغذ، سبب حفظ 7 هزار گالن آب و 17 درخت می شود.

8. رایانه ها

رایانه ها را می توان به دو روش بازیافت کرد. می توانید یارانه های قدیمی را که هنوز کار می کنند به دوستان و آشنایان تان دهید، یا آن ها را به موسسات خیریه هدیه کنید تا به دست افرادی برسند که قادر به خرید رایانه نیستند.

رایانه هایی که کار نمی کنند را هم به مراکز بازیافت دهید تا قطعات آن ها جدا و بخش های به درد بخور آن ها بازیافت شود.

9. لوازم الکترونیکی خانگی

برخی از لوازم الکترونیکی خانگی مانند تلویزیون، تلفن همراه، ابزارهای موسیقی دیجیتال مانند بلندگوها، پخش کننده های MP3، پخش کننده های CD، رادیو ها، استریوها، همچنین لوازم جانبی رایانه همانند کابل ها، سیم ها، موس، صفحه ی کلید و . .. قابل بازیافت هستند.

انواع مواد غیر قابل بازیافت

حالا که با مواد قابل بازیافت آشنا شدید، خوب است مواد غیر قابل بازیافت را هم بشناسید. در ادامه به معرفی برخی از مهم ترین مواد غیر قابل بازیافت می پردازیم :

1.کاغذ ریز ریز شده

ریز ریز کردن کاغذ، طول الیاف آن را کم کرده و استفاده مجدد و بازیافت کاغذ را نامناسب می کند.

2.کاغذ رنگی براق

کاغذ رنگی های براق به بقیه کاغذها رنگ می دهند، که این مسئله می تواند کل بار کاغذ را خراب کند.

3.جعبه های پیتزا

جعبه پیتزا از مقوا درست شده است. اما چربی پیتزا، مقوا را آلوده می کند. با این حال، می توانید بخش های تمیز مقوا را جدا و بازیافت کنید.

4. شیشه خانه

محصولاتی مانند قاب پنجره، آینه، حباب های روشنایی (لامپ برق) و مواردی از این دست، قابل بازیافت و استفاده مجدد نیستند.

5. درب بطری ها

درب بطری ها را نمی توان به همراه بطری ها بازیافت کرد. چون درب بطری از پلاستیک های مختلف دیگری درست شده است.

6.کارتن های آب میوه و شیر

کارتن های آب میوه و شیر معمولا با لایه نازکی از وکس یا موم پوشیده شده اند . به همین دلیل غیر بازیافت هستند.

7.لیوان های کاغذی

این لیوان ها دارای پوشش پلاستیکی هستند، به همین دلیل قابلیت بازیافت ندارند.

زباله ها را چگونه در منزل تفکیک و بازیافت کنیم؟

برای تفکیک و بازیافت زباله، باید دو سطل زباله جدا، یکی برای زباله های خشک و دیگری برای زباله های تر، قرار دهید. سپس زباله های خشک و تر را از هم جدا کنید و در سطل مخصوص قرار دهید.

دقت داشته باشید که تفکیک زباله را نه تنها در منزل، بلکه در محیط کار و سازمان ها هم می توانید انجام دهید. در نهایت می توانید زباله ها را به مراکز بازیافت تحویل دهید.

در ادامه به روش های تفکیک برخی مواد قابل بازیافت می پردازیم.

کاغذ

استفاده از کاغذ رو به افزایش است. به همین دلیل باید به فکر بازیافت کاغذها باشیم. برای بازیافت کاغذ باید کاغذهای تمیز را جدا کنید. کاغذها را از آلودگی هایی مانند غذا، پلاستیک، فلزات و سایر زباله ها، که بازیافت کاغذ را سخت می کنند، دور نگه دارید.

کاغذهای آلوده غیر قابل بازیافت باید به کود تبدیل شوند یا زیر خاک دفن شوند. کاغذهای بازیافت شده را به مرکز بازیافت شهرتان تحویل دهید.

ظروف و بطری های شیشه ای

بطری ها و ظروف شیشه ای را در سطل زباله مخصوص شیشه قرار دهید. حواس تان باشد که بطری و ظروف شیشه ای نشکنند، چون بطری و ظروف شکسته به نام مواد بازیافتی قابل پذیرش نیستند.

برای جلوگیری از شکسته شدن شیشه، کافی است یک تکه کاغذ یا روزنامه کف سطل زباله قرار دهید.

موادی که بازیافت کردید را به مراکز بازیافت تحویل دهید. در مراکز بازیافت، ظرف ها و بطری ها بر اساس رنگ به شیشه های شفاف، سبز و قهوه ای تفکیک می شوند. شیشه های رنگی به تکه های ریزی به نام خرده شیشه تبدیل شده و خرد و شکسته می شوند.

در کارخانه شیشه سازی، خرده شیشه ها را در کوره ذوب شیشه قرار می دهند. شیشه مذاب از کوره ذوب بیرون کشیده شده و به فرآورده های نو شیشه ای تبدیل می شود.

قوطی های فولادی

بیشتر قوطی های فولادی برچسب کاغذی دارند که نیازی به برداشتن آن ها نیست. قوطی ها را بشویید تا مواد غذایی به جای مانده از آن ها خارج شود. درب قوطی را جدا کنید. سپس قوطی فولادی را در سطل زباله مخصوص قرار دهید.

بطری های شیشه ای

زمانی که بطری خالی شد، داخل آن را آبکشی کنید. درب بطری را بردارید و بطری را در سطل زباله مخصوص قرار دهید.

روش های تفکیک و بازیافت مواد قابل بازیافت در مراکز بازیافت چگونه است؟

مراحل تفکیک زباله عبارتند از:

1. .تفکیک زباله از مبدا
2. جمع آوری زباله و انتقال آن به مراکز بازیافت
3. تفکیک زباله ها از یکدیگر
4. شستشو و تمیز کردن آلودگی ها و کثیفی ها از زباله
5. تغییر حالت و شکل زباله و مواد تشکیل دهنده آن در کارخانه بازیافت
6. استفاده از مواد اولیه بازیافتی در صنایع

به طور کلی بازیافت مواد به سه دسته تقسیم می شوند:

دسته اول

بازیافت موادی که بدون انجام هیچ گونه فرآیند خاص و فقط با شست وشو، ضدعفونی کردن و رعایت مسائل بهداشتی، قابل استفاده ی مجدد هستند؛ مانند بطری های شیشه ای سالم.

دسته دوم

بازیافت موادی که طی برخی فرآیندها به مواد نو تبدیل می شوند؛ مانند خرده شیشه، فلزات، مواد پلاستیکی، کاغذ و…

دسته سوم

بازیافت مواد زاید اورگانیک، مانند تبدیل مواد فسادپذیر به کود کمپوست یا بازیافت انرژی.

نکته پایانی

اگر زباله ها به درستی مدیریت نشوند، مسائل زیادی برای انسان ها، موجودات زنده و محیط زیست بوجود می آورند. یکی از روش های مدیریت زباله ها، بازیافت آن ها است.

در این مقاله به شما توضیح دادیم بازیافت چیست. به این نکته اشاره کردیم که بازیافت زباله علاوه بر مزایای فراوانی که دارد، معایبی هم در پی دارد؛ همچنین به معرفی مواد قابل بازیافت و غیر قابل بازیافت پرداختیم. در نهایت هم به شما توضیح دادیم که چطور می توانید زباله هایتان را در منزل بازیافت کنید.

منبع: green coast