سرم شیر چیست و چگونه به دست می آید؟ - وبلاگ دیدنی ها

به گزارش وبلاگ دیدنی ها، شاید نام سرم یا پلنامای شیر را شنیده باشید اما اگر مایلید درباره آن بیشتر بدانید با ما همراه باشید؛ در این مقاله سعی داریم شما را بیشتر با این فرآورده ارزشمند و نحوه فراوری آن آشنا کنیم و به شما بگوییم سرم شیر چیست؟

شیر از چه ترکیباتی تشکیل شده است؟

برای آشنایی بهتر با این فرآورده لبنی، باید ابتدا با ترکیبات تشکیل دهنده شیر آشنا شویم. شیر ترکیبی است از آب، چربی، پروتئین ها، لاکتوز و مینرال ها (نمک ها). این فرآورده لبنی دارای مقادیر ناچیزی از ترکیبات دیگر مثل پیگمنت ها، آنزیم ها، ویتامین ها، فسفولیپیدها (که ویژگی های مشابه چربی دارند) و گازها هم هست.

بنابراین هرکدام از این مواد تشکیل دهنده یک ماهیت خاص داشته و ویژگی های مخصوص به خود را دارد، در صورتیکه برای فراوری فرآورده های مختلف شیر را حرارت داده یا با اضافه کردن اسید یا انعقاد برای فراوری پنیر ماده ای به دست می آید که به آن وی یا به اصطلاح آب پنیر گفته می گردد.

وی یا آب پنیر چیست؟

شاید در زمان فراوری ماست خانگی یا پنیر خانگی این مایع زرد مایل به سبز را دیده باشید خیلی از ما آن را سریع با ماست مخلوط می کنیم که از بین برود یا حتی بعضی آن را دور می ریزند، اما باید بدانید که این مایع، بسیار مغذی و ارزشمند است، که دارای پروتئین، لاکتوز و مواد معدنی است و حتی 9 اسید آمینه ضروری بدن را هم در خود جای داده است. این مایع همان وی یا به اصطلاح آب پنیر است.

سرم شیر چیست و چگونه تشکیل می گردد؟

سرم شیر (پرمیت) با عبور دادن شیر از فیلتر یا غشا مخصوص با استفاده از تکنیکی به نام اولترافیلتراسیون به دست می آید. این عملیات فیلتر، باعث جدا شدن لاکتوز (قند شیر) ویتامین ها و مواد معدنی از چربی و پروتئین شیر می گردد. پروتئین به جای مانده (وی پروتئین ها) اغلب به صورت پودر درآمده و معمولا در فراوری مکمل های ورزشی و غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. درصد لاکتوز موجود در سرم شیر بسته به شیر مصرفی هر فراورینماینده، حتی با نژاد و ویژگی های دامی که شیر از آن گرفته شده است، مختلف است اما معمولا بین 65 تا 85 درصد است.

اگرچه فیلتراسیون شیر به وسیله بعضی از فراورینماینده ها به منظور استاندارد کردن و تنظیم اندازه چربی استفاده می گردد و به آن ها این اطمینان را می دهد که شیر یا فرآروده های فراوریی شان، دارای ترکیبات مدنظر و با درصد تعیین است.

پلاسمای شیر مایع نسبتا شفاف و دارای رنگ زرد مایل به سبز است و همانطور که پیش تر اشاره شد؛ دارای مواد آلی و معدنی و ویتامین های گروه B است بنابراین یک فرآورده مفید و غنی است و برخلاف تصور بسیاری از افراد عامه، پرمیت مضر نیست بلکه، یک فرآروده جانبی در فرایند فراوری شیر است و یک افزودنی خارجی نیست. هربار که شیر می خورید به همراه آن پرمیت (پلاسمای شیر) هم مصرف می کنید.

کاربردهای جالب وی

• غلات و جو را در آن خیس کنید. برای جوشاندن برنج هم می توانید از وی بهره ببرید.
• وی را به مرینیت مخصوص گوشت خود اضافه کنید، آنزیم های موجود در آن به بهبود طعم گوشت یاری می نماید.
• با آن عصاره درست کنید و به جای آب در زمان جوشیدن به استخوان ها اضافه کنید؛ یا آن را در سوپ و خورشت هایتان بریزید.
• آب پنیر را در قالب یخ بریزید، فریز کنید و در شیک های صبحگاهی تان بریزید، با این کار انگار پودر پروتئین مصرف نموده اید.
• در پخت و پز می توانید آن را جایگزین آب و شیر گفته شده در رسپی کنید.
• به عنوان عامل تسریع تخمیر در رسپی هایی که نیاز به تخمیر دارند بهره ببرید.
• آب پنیر اسپری مناسبی برای از بین بردن سفیدک قارچی گیاهان است.
• آن را روی گیاهانی که خاک اسیدی مناسبشان است بریزید، آن را پای بوته گوجه فرنگی بریزید چون عاشق کلسیم است.(ابتدا آن را به نسبت 1:1 با آب رقیق کنید.)
• بعضی آن را برای سلامت پوستشان مصرف می نمایند و آن را به صورتشان می زنند بعضی دیگر با نوشیدن آن ادعا دارند پوستشان شفاف تر شده و قرمزی و التهاب آن از بین رفته است. حتی لازم نیست که آن را خالی بنوشید، بلکه می توانید آن را با عسل، زنجبیل، آب یا آب گازدار مخلوط نموده و مصرف کنید.

فراوری نیوشابه برپایه سرم شیر

همانطور که در بالا اشاره شد این ماده مغذی کاربردهای فراوانی دارد، در صنعت با عبور آن از فیلترهای مختلف می توانند به صورت دلخواه موادی را از آن حذف نمایند. شرکت کاله پیروز شده است نیوشابه لاکیدو بر پایه لبنی، را از سرم شیر فراوری و به بازار عرضه کند. به این منظور چربی و پروتئین از شیر جدا می گردد، که محصول همان سرم شیر است. این مایع همچنان غلیظ تر از آب است؛ پس با نسبت 50-50 با آب مخلوط می گردد تا بافت مناسب برای فراوری نیوشابه را به دست بیاورد. استفاده از سرم شیر در این محصول باعث شده است که این نوشیدنی نسبت به نوشابه های معمولی سلامت تر باشد برای اطلاعات بیشتر از اینکه چطور لاکیدو نوشینی مفید و مناسبی است را بخوانید.