خبرنگاران فضای مجازی و دغدغه های والدین دانش آموزان البرزی
به گزارش وبلاگ دیدنی ها، کرج - خبرنگاران - تعطیلی مدارس به علت شیوع ویروس کرونا، زمینه استفاده زودهنگام دانش آموزان را در فضای مجازی بوجود آورد که این موضوع مهم امروز به یکی از دغدغه های والدین دانش آموزان در استان البرز تبدیل شده است.
با شیوع ویروس کرونا همانند سایر کشورها، فصل جدیدی درزندگی مردم به خصوص درحوزه آموزش رقم خورد به گونه ای که با اعلام تعطیلی مدارس در اسفند ماه سال گذشته، متولیان امورآموزش در حوزه آموزش و پرورش برای جلوگیری ازتوقف و ایجاد خلل در آموزش به وسیله فراوری محتوا درفضای مجازی امور درسی دانش آموزان را تداوم دادند.
تداوم شیوع ویروس کرونا سبب شد تا باز هم دانش آموزان در مدارس حضور پیدا ننمایند و کلاس های درس همچنان به صورت غیرحضوری در قالب شبکه آموزشی شاد و یا در زمان قطعی این شبکه در دیگر فضاهای مجازی قابل دسترس
از سال ها قبل بسیاری ازکشورها از این روش در آموزش خود استفاده می کردند اما در کشورمان استفاده از فضای مجازی در زندگی خانواده های ایرانی به خصوص برای دانش آموزان که همراه با آسیب های مختلفی می باشد، یکباره رقم خورد.
بسیاری از دانش آموزان به ویژه در پایه ابتدایی که تا پیش از این به فضای مجازی و استفاده از گوشی همراه ورود پیدا ننموده بودند، برای ادامه تحصیل مجبور به استفاده از این روش به منظور بهره گیری از آموزش های کلاس درس معلم خود شدند.
استفاده از فضای مجازی برای تداوم فرآیند تعلیم و تربیت ازهمان ابتدا با مخالفت بسیاری از خانواده ها روبرو شد زیرا دانش آموزان و والدین نسبت به سواد رسانه ای شناخت لازم را نداشتند و در واقع این ورود یک شوک را در عرصه تعلیم و تربیت کشور از جمله استان البرز رقم زد.
دراین شرایط خاص، تعطیل نشدن جریان آموزش بسیار مهم بود و متولیان تعلیم و تربیت بلافاصله برای جلوگیری از اختلال در فرایند آموزشی مدارس از فضای مجازی استفاده نموده و سپس شبکه آموزشی شاد را راه اندازی کردند.
نگرانی والدین دانش آموزان البرزی از ورود دانش آموزان به فضای مجازی را میتوان در پیغام های ارسالی آنان به معلمان، کارکنان حوزه ستادی آموزش و پرورش و مشاوران مدارس و مراکز مشاوره این استان مشاهده کرد.
نگرانی و عدم تمایل والدین
فاطمه ترکاشوند، یکی از والدین دانش آموزان دغدغه مند البرزی است که دراین زمینه گفت: فرزندش درپایه ششم ابتدایی مشغول تحصیل است که تا قبل از شیوع کرونا و غیر حضوری شدن آموزش مدارس حتی برای بازی کردن حق استفاده از گوشی همره را نداشت.
وی با اشاره به اینکه به رغم تمکن اقتصادی تا پیش از شیوع کرونا حتی فکرتهیه دستگاه گوشی برای دخترش را درذهنش تصور ننموده است، اضافه نمود: قبل از غیرحضوری شدن کلاس های درس همیشه سعی می کردم تا دخترم را قانع کنم که استفاده از فضای مجازی شرایط سنی و پختگی دارد اما امروز استفاده از تلفن همراه حتی برای دانش آموزان دوره ابتدایی درهرخانه ای مجاز شده است.
وی اعلام نمود: امروز به دلیل اجباری که دربخش آموزش ها به وسیله فضای مجازی وجود دارد، دیگرنشانی از گذراندن دوران کودکی با بازی های بچگانه وجود ندارد و یا بسیارکم رنگ شده است.
این مادردانش آموزیادآورشد: بیشتروقت ها شبکه آموزشی شاد قطع است و دانش آموزان از پیغام رسان های دیگری چون ایتا، تلگرام و یا واتساپ برای حضور درکلاس درس معلم استفاده می نمایند که بلافاصله با وصل شدن به اینترنت با تصاویر و یا مطالبی روبرو می شوند که برای گروه سنی آنها بسیار زود است.
وی ادامه داد: فضای مجازی برای دانش آموزان امن نیست واین نا امن بودن به خاطرعدم بلوغ فکری آنان بسیار خطرناک است و این موضوع به یکی از دغدغه های والدین درکنارسایر مسائل تبدیل شده است.
مهدی عباسی از دیگراولیای کرجی که مخالف استفاده دانش آموزان از فضای مجازی است، بیان داشت: اگرچه آموزش به روش مجازی دارای فایده هایی چون استفاده از روش های نوین آموزشی درزمان بحران است اما استفاده و اینترنت در سنین پایین آسیب هایی را برای آنها به همراه دارد.
وی بیان داشت: بیشتروالدین مخالف حضور واستفاده دانش آموزان ازفضای مجازی هستند چون هیچگونه کنترل و نظارتی دراین زمینه وجود ندارد.
وی اعلام نمود: مجازی شدن آموزش به علت شیوع ویروس کرونا، زمینه وابستگی دانش آموزان به گوشی همراه برای وصل شدن به شبکه های اجتماعی وحتی بازی های رایانه ای که بیشتر جنگی است را افزایش داده است که امروزه به یک دغدغه دربین خانواده ها تبدیل شده است.
وی گفت: بسیاری از والدین تسلط بر فناوری ندارند ودانش آموزان با دانستن این موضوع به فضای مجازی سفر می نمایند تا به قول خودشان ازشگفتی های آن عقب نمانند.
وی ادامه داد: همه ساعات فرزندم در تبلت می گذرد. یا درس می خواند و یا بازی می نماید. مدام یک گوشه نشسته و سرش توی تبلت است و این موضوع نگران نماینده است.
ابراهیم بیات از دیگر اولیای البرزی می گوید: اصلا نمی دانم این روزها فرزندانم چگونه درس می خوانند و شرایط درسی اشان درچه سطحی قراردارد.
وی بیان داشت: تنها چیزی که دراین مدت متوجه شده ام این موضوع خطرناک است که بیشتروقت آنها درگوشی یا تبلت سپری می گردد و حتی میان وعده یا غذای خود را هنگام دردست داشتن این وسایل آسیب زا مصرف می نمایند و زمانی هم که اعتراض می کنم می گویند معلم ما کلاس را دراین ساعت برگزارمی نماید.
وی اعلام نمود: اکنون بسیاری ازوالدین همانند من نه متوجه می شویم که بچه ها کدام سایت را باز می نمایند و نه از ساعت کلاس های درس مطلع هستیم زیرا هر معلمی درهر ساعتی که دلش می خواهد کلاس را برگزار می نماید که این موضوع نظارت والدین را درزمان حضوردانش آموزان درفضای مجازی بسیارسخت نموده است.
این شهفرایند البرزی که کوچکترین فرزندش درپایه اول ابتدایی درس می خواند، اضافه نمود: وقتی بچه ای از کلاس اول، درس را یاد نگیرد، در آینده هم چیزی نخواهد آموخت و این موضوع نگران نماینده است و باید فکری کرد زیرا هنوز فرزندم نتوانسته با معلمش انس بگیرد و حتی فیلم هایی که معلم می گیرد را نمی بیند.
وی گفت: چطور باید وسیله ای در اختیار فرزندم باشد که من به عنوان پدرش نتوانم او را رصد کنم درحالی که این روزها بحث هایی چون چالش مومو نیز مطرح است لذا نگرانی ما والدین نسبت به حضور دانش آموزان در این فضای مخرب گر دوچندان شده است.
نظارت با سواد رسانه ای
مدیرآموزش و پرورش ناحیه چهار کرج دراین زمینه با اشاره به اینکه مسائل شبکه آموزشی شاد نسبت به گذشته کمترشده است، اضافه نمود: برای استفاده بهینه کاربران دانش آموز باید آموزش دقیق استفاده ازهرکدام از جلوه های فضای مجازی مورد توجه قرار گیرد.
مراد مالمیراعلام نمود: دانش آموزان باید به طوردقیق نحوه عملکرد و هدف از ایجاد یا مفهوم فراوری اپلیکیشن ها یا جست و جوگرهای اینترنتی را بشناسند.
وی بیان داشت: دانش آموزان باید بدانند که چیزی به نام سرچ گوگل ، اپلیکیشن اینستاگرام ، واتساپ ، سروش یا تلگرام چه کارایی دارد تا برحسب ضرورت در امور درسی ، پژوهشی و مهارت آموزی ازآن استفاده نمایند لذا والدین نیزنباید ازآموزش سواد رسانه ای غافل شوند زیرا برای نظارت فرزندانشان در فضای مجازی به این مهارت احتیاج دارند.
وی با اشاره به اینکه هدف از فراوری این فضا برای دانش آموز باید معین گردد، یادآورشد: متاسفانه شاهد هستیم که حتی عظیمسالان هم دراین خصوص اشراف لازم را ندارند و دانش آموزان بدون کنترل امکان دسترسی به هرسایت یا مطلبی را دارند.
وی بیان داشت: هدف گذاری برای استفاده از فضای مجازی به عنوان یک راه حل برای استفاده بهینه ازاین فضا نیزاهمیت زیادی دارد.
مالمیر پرسه زدن بی فایده و بی هدف درفضای مجازی را یک آفت دانست وعنوان نمود: دانش آموزان باید بدانند که درفضای مجازی به دنبال چه چیزی می گردند که این مهم باید درآموزش مدارس گنجانده و گسترش داده گردد.
وی توضیح داد: حضوردانش آموز دراین فضا، باید زمان بندی گردد و ابتدا و انتهای استفاده از فضای مجازی برای او معین گردد.
مدیر آموزش و پرورش ناحیه چهار کرج ادامه داد: با رعایت این نکات می توان از بارغیرارزشی فضای مجازی کاست و آن را به ابزاری برای یاری به مطالعه دانش آموز تبدیل کرد.
وی یادآورشد: اگردانش آموزی استفاده دقیق، درست و هدفمند از فضای مجازی را یاد بگیرد کمتردرگیرآفت ها و آسیب های آن می گردد.
مالمیرگفت: مهمترین کاری که والدین باید انجام دهند افزایش دانش و شناخت خود از این آسیب ها است و در گام بعد فرادریافت راه حلهایی است که می توان برای مراقبت و کنترل فرزندان در فضای مجازی از آنها استفاده کرد.
وی اظهارداشت: والدین امروز بایدعلاوه بر مهارت های سنتی فرزندپروری به مهارت جدید هزاره سوم هم مجهز شوند. که ما به آن مهارت های فرزندپروری در عصر دیجیتال می گوییم.
وی تاکید نمود: مهارت سواد رسانه، شناخت بازی های رایانه ای و روش انتخاب بازی مناسب برای فرزندان، مهارت حفظ حریم خصوصی درفضای مجازی، مهارت استفاده از نرم افزارهای کنترل والدین و مهارت کنترل رژیم مصرف بعضی از این مهارت هایی هستند که پدرو مادرها در عصر دیجیتال به آنها احتیاجدارند.
آسیب ها
روانشناس البرزی گفت : اگرچه تنها راه حلموجود آموزش و پرورش برای ادامه تحصیل دانش آموزان استفاده از فضای مجازی است، این روش وابستگی آنها به گوشی های تلفن همراه را افزایش می دهد.
دکتریونس جاوید نسب اضافه نمود: این وابستگی علاوه بر آسیب های روانی سبب ایجاد آسیب های چشمی از جمله تنبلی چشم برای دانش آموزان خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه تا پیش ازآموزش های مجازی، عمده والدین و کارشناسان بر استفاده محدود دانش آموزان از گوشی های همراه تاکید داشتند، ولی در موقعیت کنونی عکس این مساله رخ داده است.
وی از انتقال محتوای آموزشی از گوشی به رایانه، لپ تاپ و یا تلویزیون را از جمله راه حلهای پیشگیری ازآسیب های اجتماعی دربین دانش آموزان درخصوص دسترسی به اینترنت و فضای مجازی عنوان نمود.
این روانشناس برحفظ ارتباط دانش آموزان با هم کلاسی ها هم تاکید نمود و یادآورشد: بدون شک دانش آموزان به ارتباط با همسن و سال هایشان احتیاج دارند، با توجه به ایام قرنطینگی و احتیاج دانش آموزان به ارتباط، والدین زمینه ای فراهم نمایند که فرزندانشان با دوستان ارتباطات تلفنی داشته باشند.
وی عنوان نمود: ارتباط با همکلاسی ها مانع از انزوای دانش آموزان می گردد و زمینه نشاط روحی و روانی آنها را فراهم می نماید.
جاوید نسب ادامه داد: میزان حضور دانش آموزان در فضای مجازی و پرسه زدن آنها درشبکه های اجتماعی یکی از موضوعاتی است که می توان آن را به لیست دغدغه های والدین افزود.
وی با اشاره به اینکه امروزه بیشتراوقات فراغت دانش آموزان درفضای مجازی می گذرد، افزود: این فضاها به اشتباه جای زمان فراغت واستراحت بچه ها ، نوجوانان وجوانان راگرفته و این امر هم تهدید و هم فرصتی عظیم محسوب می گردد.
وی یادآورشد: امروزه کمتر پدر یا مادری را می توان سراغ داشت که از وقت تلف کردن های فراوان فرزندش در فضای مجازی شکایتی نداشته باشد.
وی افزود: آسیب جدی که باید بیش از گذشته مورد توجه باشد، نفوذ شبکه های اجتماعی مانند فیسبوک،وایبر، واتساپ ولاین در بین گروه سنی دانش آموزای است زیرا آسیب های جدی برای آنها درآینده ای نه چندان دور را درپی دارد.
این روانشناس از گذران اوقات فراغت درشبکه های مجازی به عنوان یک چالش جدی تربیتی نام برد و عنوان نمود: ورود بی رویه و گذاران اوقات فراغت دانش آموزان درفضای مجازی و اینترنت به دلیل اینکه استفاده صحیح از شبکه های اجتماعی و ورود به فضای مجازی درجامعه ما به درستی تبیین وفرهنگ سازی نشده است و اغلب خانواده ها هم به دلیل ساختار سنتی چندان با این گونه فضا ها آشنایی ندارند، یک چالش جدی تربیتی است.
دکترجاوید نسب با بیان اینکه درزندگی امروزی ناگزیربه استفاده از فضای مجازی هستیم، افزود: فضای مجازی به صورت شبکه های اجتماعی، امروز به صورت یک تکنولوژی مدرن دراختیار قرارگرفته است که لازمه استفاده ازاین تکنولوژی مدرن، داشتن فرهنگ استفاده ازآن است و فقدان این فرهنگ آسیب های بسیاری را برجای می گذارد.
وی به تاثیر فضای مجازی بر سلامت دانش آموزان پرذاخت و اضافه نمود: متاسفانه در سال های اخیر به خصوص از زمان شیوع ویروس کرونا، دانش آموزان از فضای مجازی استفاده بی رویه می نمایند و همین موضوع منجر به مسائل زیادی شده است که برای کاهش آن باید با علم و مهارت عمل کرد.
مدیریت فضای مجازی
مدیرکل آموزش و پرورش البرز گفت: والدین حضور دانش آموزان را در فضای مجازی با هدف پیشگیری از آسیب های اجتماعی مدیریت نمایند.
دکترسالار قاسمی اظهارداشت: پلیس فتا استان البرز نیز همیشه بر این محور که والدین حضور دانش آموزان را در فضای مجازی مدیریت نمایند، تاکید دارد.
وی بیان داشت: والدین درکنار آموزش های مدرسه باید به فرزندانشان یاد دهندکه هدفمند و در زمان معین شده از اینترنت و فضای مجازی استفاده نمایند و در این فضا سرگردان نباشند.
وی با اشاره به اینکه حل آسیب های اجتماعی فقط بر عهده آموزش و پرورش نیست و همه ارگان ها و نهادها و به خصوص خانواده و والدین در تربیت درست و جلوگیری از دچار شدن دانش آموزان به آسیب های اجتماعی مسئولت دارند، یاد آور شد: استفاده بدون مدیریت و نظارت از فضای مجازی توسط دانش آموزان سبب بی حوصلگی، رنگ پریدگی، آسیب دیدن حافظه، مسائل روحی روانی و صرف هزینه زیاد و بی فایده و مسائل جسمی و حرکتی از جمله برای عضلات گردن، بینایی و مفاصل دست و پا در بین این قشر ازجامعه می گردد.
وی خاطر نشان کرد: والدین باید مطلع باشند دانش آموزی که در فضای مجازی غرق باشد ارتباطش در عالم واقعی ضعیف تر است و در بدترین و منفی ترین شرایط هویت واقعی خود را از دست می دهد.
مدیرکل آموزش و پرورش البرز توضیح داد: فاصله دریافت از هویت واقعی بیشترین آسیب فضای مجازی است که برای سنین دانش آموزی بسیار خطرناک است.
وی با اشاره به اینکه فضای مجازی دارای ویژگی های مثبت نیز است که باید با مدیریت صحیح از آن استفاده گردد و والدین باید در این زمینه مراقبت لازم را انجام دهند.
قاسمی افزود: آنچه اکنون نوجوانان و جوانان را به سمت خود سوق می دهد بحث ناهنجاری ها و آسیب های این حوزه است.
وی با تاکید براینکه افزایش سواد رسانه ای به خصوص در حوزه فضای مجازی برای مراقبت بیشتر در بین دانش آموزان در بین والدین بسیار مهم و حائز اهمیت است، ادامه داد: دانش آموزان باید آموزش ببینند که هدفمند و در زمان معین شده از اینترنت و فضای مجازی استفاده نمایند که این مهم با مشارکت پلیس فتا و آموزش و پرورش در مدارس البرز دنبال می گردد.
وی گفت : در آموزش و پرورش رفتارهای پرخطر و آسیب های دانش آموزی شناسایی و متناسب با آن برنامه مقابله ای در قالب خودباوری، بالا بردن قدرت نه گفتن، آموزش مراقب از خود، توانمندسازی در همه زمینه ها، آموزش ها پیشگیرانه، آموزش کارکنان آموزش و پرورش، برگزاری جشنواره های مختلف دانش آموزی، نمایشگاه آسیب های فضای مجازی سیار در مدارس پیش بینی و در حال انجام است.
این مسوول بابیان اینکه بسیاری از اولیای دانش آموزان مطلعی سواد رسانه ای لازم را در بخش فضای مجازی ندارند، اظهار کرد: این تفاوت موجب شکاف بین والدین و دانش آموزان شده در حالی که مطلعی بخشی به دانش آموزان در کانون خانواده بیشترین اهمیت را دارد.
قاسمی یاد آورشد: بی توجهی والدین به فرزندان سبب پناه بردن فرزندان به فضای مجازی و سرگرم کردن خود می گردد لذا والدین باید وقت کافی برای فرزندان و توجه به آنان بگذارند تا دچار کمبود عاطفه یا مشکل روحی و روانی نگردد که این خود عاملی مهم در سوق دادن فرزندان به سمت فضای مجازی محسوب می گردد.
وی ادامه داد: پلیس فتا استان البرز همیشه توصیه می نماید که دانش آموزان هرگز فایلی را بدون هماهنگی با والدین خود بر روی رایانه دانلود ننمایند و همیشه مراقب باشند تا هیچگونه اطلاعاتی در خصوص خود یا افراد خانواده خود را، هرگز بر روی اینترنت منتشر ننمایند.
وی تاکید نمود: به منظورکاهش آسیب های فضای مجازی و نظارت برفرآیند کارکرد شبکه شاد در آموزش و پرورش البرز از زمان آغاز پروژه مهر 99 دراین استان کارگروهی به نام فضای مجازی و فراوری محتوای درسی و تربیتی فعال شده است.
استان البرز 500 هزار دانش آموز دارد که بیش ازنیمی از آن درپایه ابتدایی تحصیل می نماید.
منبع: ایرنا