خبرنگاران خط آهن خواف - هرات ؛ پیروزی مهم برای ایران - وبلاگ دیدنی ها

به گزارش وبلاگ دیدنی ها، تهران - خبرنگاران - پایگاه خبری تایمز آسیای مرکزی در گزارشی با تاکید بر اینکه احداث خط آهن خواف - هرات یک پیروزی مهم برای ایران است نوشت که ایران و افغانستان برای تحقق ظرفیت کامل این پروژه باید بر چالشهایی جدی غلبه نمایند.

به گزارش روز دوشنبه وبلاگ دیدنی ها به نقل از پایگاه خبری تایمز آسیای مرکزی از بیشکک ، خط آهن جدید خواف (ایران) - هرات (افغانستان) ممکن است به یکی از اجزای کلیدی پروژه 2 میلیارد دلاری کریدور خط آهن پنج کشور تبدیل گردد ؛ کریدوری که درصورت احداث با عبور از چین ، قرقیزستان ، تاجیکستان ، افغانستان و ایران به ترکیه خواهد رسید.

خط آهن جدید بین خواف در ایران و هرات در افغانستان خوشبینی زیادی در هر دو کشور ایجاد نموده است چرا که پتانسیل تقویت مسافرت و تجارت دوجانبه را دارد. این خط آهن برای منطقه هم اهمیت دارد زیرا بخشی از طرح بلندپروازانه پروژه کریدور خط آهن پنج کشور است. هر چند انتظارات زیادی از پروژه کریدور خط آهن پنج کشور و افتتاح اخیر خط آهن خواف - هرات در کشورهای مشارکت نماینده وجود دارد اما راه پیش رو آسان نخواهد بود و این پروژه با مسائل اجرایی و همچنین رقابت از سوی پروژه های رقیب رو به رو خواهد بود.

در دسامبر 2020 ایران و افغانستان اولین لینک خط آهن فرامرزی بین دو کشور را افتتاح کردند. کار روی این خط آهن 225 کیلومتری در سال 2007 آغاز شده بود. این خط آهن 75 میلیون دلاری را ایران به عنوان بخشی از یاری توسعه ای به افغانستان تامین اعتبار نموده است.

تجارت ایران با افغانستان رو به رشد است ؛ تهران از سال 2017 به عنوان عظیمترین شریک تجاری افغانستان جای پاکستان را گرفته است. بهبود اتصالات زمینی از جمله عظیمراه دلارام - زرنج ساخت هندوستان یا جهت 606 اتصال دهنده شهرهای افغانستان به وسیله عظیمراه گارلند به مرز ایران ، رشد این تجارت را تسهیل نموده است. محموله های باری در حال حاضر به وسیله جاده به بندر چابهار و سایر شهرهای ایران به وسیله شبکه جاده های ایران حمل می شوند. خط آهن خواف - هرات این تجارت را بیشتر تقویت خواهد نمود. این خط آهن سالانه شش میلیون تن بار و یک میلیون مسافر را جابجا خواهد نمود.

با این حال ، خط آهن خواف - هرات نه تنها تجارت افغانستان با ایران یا اقتصاد افغانستان را تقویت خواهد نمود بلکه همچنین ارزش زیادی برای ایران و همچنین کشورهای دیگر منطقه از جمله تاجیکستان، قرقیزستان، چین و هند دارد. همانطور که جواد ظریف وزیر خارجه ایران گفته است ، اهمیت واقعی خط آهن خواف - هرات برای منطقه است.

پیامدهای خط آهن خواف - هرات فراتر از این دو شهر و حتی دو کشوری که آنها را به هم پیوند می دهد احساس خواهد شد. در حقیقت ، این جهت راه آهن بخشی کلیدی از پروژه 2 میلیارد دلاری کریدور راه آهن پنج کشور (FNRC) است. پروژه کریدور خط آهن پنج کشور احداث یک خط راه آهن عبور نماینده از کشورهای چین ، قرقیزستان ، تاجیکستان ، افغانستان و ایران را پیش بینی می نماید که با ادامه به ترکیه خواهد رسید. این خط آهن کشورهای یادشده را نه تنها به یکدیگر بلکه به اروپا متصل خواهد نمود. در حدود 1 هزار و 148 کیلومتر از این کریدور خط آهن پیشنهادی 2 هزار کیلومتری از استانهای کندوز ، بلخ ، جوزجان ، فاریاب ، بادغیس و هرات افغانستان عبور خواهد نمود. خط آهن خواف - هرات بخشی از این کریدور است که قطارها از افغانستان عبور می نمایند و وارد ایران می شوند.

کریدور خط آهن پنج کشور ظرفیت مسافرت و حمل و نقل کالا بین کشورهای عضو را تقویت می نماید و موجب تقویت اقتصادهای آنها می گردد اما همچنین به کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه امکان دسترسی به خلیج فارس و دریای عمان را می دهد . برای کشورهای آسیای میانه ، این جهتی کوتاه و کم هزینه تر نسبت به جهتی مانند کریدور ریلی قزاقستان - ازبکستان - ترکمنستان - ایران خواهد بود.

بطور خاص ، کشورهای تاجیکستان و قرقیزستان می توانند در فکر دستاوردهای بیشتر از این خط آهن از جهت افغانستان و ایران باشند چرا که قادر خواهند بود به وسیله اتصال به افغانستان ، به جهتهای تجارت دریایی و نیز اروپا دسترسی پیدا نمایند. در گذشته ، روابط ضعیف دوجانبه میان کشورهای آسیای مرکزی ، سطح پایین ادغام (یکپارچگی) منطقه ای و ترانزیت مرزی ناکارآمد مانعی در جهت تجارت درون منطقه ای و بین منطقه ای بوده است. راه آهن مزبور موجب کاهش وابستگی آنها به ترکمنستان و ازبکستان و نیز روسیه خواهد شد.

در حالی که تجارت بین هرات و خواف به خودی خود می تواند به هرات یاری کند تا به عنوان یک هاب تجاری مطرح گردد ، در صورتی که پروژه کریدور ریلی پنج کشور آغاز گردد این شهر می تواند به یک هاب منطقه ای برای تجارت و ترانزیت کالا به چین ، آسیای مرکزی یا ایران تبدیل گردد. تحلیلگران افغان می گویند که این شهر می تواند به دروازه ورود ایران به آسیای مرکزی یا دروازه آسیای مرکزی به ایران تبدیل گردد.

در ارتباط با ایران ، توسعه خط آهن خواف - هرات بخشی از راهبرد عظیمتر این کشور در افغانستان است. تهران مشتاق ایجاد شغلهای بیشتر و کاهش فقر در غرب افغانستان به منظور کاهش مهاجران به ایران است. در این راستا ، پروژه های ارتباطی مانند راه آهن خواف - هرات و راه آهن چابهار - زاهدان - مشهد موجب بهبود توسعه اقتصادی در استانهای شرقی سیستان و بلوچستان ، خراسان جنوبی ، خراسان رضوی و کرمان می گردد.

راه آهن خواف - هرات یک پیروزی مهم برای ایران است. احداث این راه آهن با وجود تحریمهای آمریکا بر اقتصاد ایران صورت گرفت. عزم ایران برای ایجاد شبکه های راه آهن فرامرزی به ایران یاری نموده که با اقتصاد منطقه ای ادغام گردد و تاثیر تحریمهای آمریکا را کاهش داده است. به گفته تحلیلگران ایرانی ، راهبرد ایران می تواند زمینه ظهور یک جامعه فرهنگی و اقتصادی تحت راهنمایی ایران را فراهم سازد.

با این حال موانع مهمی در برابر تحقق پتانسیل کامل خط آهن خواف - هرات برای ایران و افغانستان وجود دارد. کابل در اجرای پروژه عقب است و مسائل در پیدا کردن شریکانی برای تامین اقتصادی موجب تاخیر در پیشرفت کار کریدور ریلی پنج کشور در افغانستان می گردد. بعلاوه ، راه آهن غوریان - هرات هنوز تکمیل نشده است. اوضاع شنماینده امنیتی در افغانستان بر ایمنی قطارها در عبور از خاک این کشور تاثیر خواهد گذاشت.

رقابت از سوی بازیگران دیگر و پروژه های اتصالاتی آنها نیز می تواند دورنمای به هم پیوستگی ایران و افغانستان را تضعیف کند. پاکستان هم مانند ایران امیدوار است که به عنوان یک هاب عظیم حمل و نقلی ظهور کند و درصدد است تا صادرات کشورهای آسیای مرکزی را به بنادر خود جذب کند. پروژه کریدور ریلی پنج کشور هم احتمال دارد که با رقابت شدید از سوی شبکه ریلی کریدور میانی ر و به رو گردد که بجای عبور از ایران و افغانستان ، از ترکیه و قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی به چین می رود .

این گزارش در بخش نتیجه گیری خاطرنشان می نماید: راه آهن خواف - هرات موجب تقویت تجارت و مسافرت بین ایران و افغانستان می گردد. اما این تنها بخش کوچکی از مزایایی است که نصیب دو کشور گردد. با تکمیل پروژه کریدور ریلی پنج کشور که راه آهن خواف - هرات بخشی از آن است ، ارتباط ریلی بین کابل و تهران بخشی کلیدی از یک شبکه حمل و نقل منطقه ای خواهد بود. با این حال ، برای تحقق این دورنما و رسیدن به پتانسیل کامل ارتباط ریلی خواف - هرات ، ایران و افغانستان باید بر چالشهایی جدی غلبه نموده و رقابتهای جدی از سوی رقیبان را کنار بزنند.